.

 فلسفه عزاداري براي امام حسين عليه السلام چيست ؟

 

سؤال کننده :  فاطمي نسب

پاسخ

عزادارى بر حضرت فلسفه‏هاى سازنده و تربيتى متعددى دارد، از جمله:

 1 - حفظ مكتب و شريعت :

 زنده داشتن ياد و تاريخ پرشكوه نهضت حسينى، كه الهام بخش روح انقلابى و ستم ستيزى است.

 يعنى احيا و زنده داشتن نهضت عاشورا موجب زنده نگه‏داشتن و ترويج دائمى مكتب قيام و انقلاب در برابر طاغوت‏ها و تربيت كننده و پرورش دهنده روح حماسه و ايثار است.

 يعنى: عزادارى براى اهل بيت: موجب احياى ياد و نام آنها و در كنار آن فرهنگ و مكتب و هدف آنان است. به عبارت ديگر در شكل يك پيوند روحى راه آنان به جامعه الهام گشته و پيوستگى پايدارى بين پيروان مكتب و رهبران آن برقرار مى‏سازد و ديگر گذشت قرون و اعصار نمى‏تواند بين آنان جدايى افكند. همين مسأله موجب نفوذ ناپذيرى امت از تأثيرات و انحرافات دشمنان مى‏گردد و مكتب را هم چنان سالم نگه مى‏دارد و يا تحريفات و اعوجاجات را به حداقل مى‏رساند. از همين‏روست كه استعمارگران براى نابودى ملل اسلامى مى‏كوشند رابطه آنان را با تاريخ پر افتخار صدر اسلامى قطع نمايند تا با ايجاد اين خلاء زمينه القاى فرهنگ خود را فراهم آورند. اينها از آثار اجتماعى عزادارى است و آثار روانى و تربيتى ديگرى نيز دارد.

 امام خميني قدس سره مى‏فرمايد: روضه سيّد الشهداء عليه السلام  براى حفظ مكتب سيّد الشهداء عليه السلام است، حرف سيّد الشهداء عليه السلام حرف روز است، هميشه حرف روز است، اصلاً حرف روز را سيّد الشهداء عليه السلام آورده است و سيّد الشهداء عليه السلام را اين گريه حفظ كرده است، مكتبش را اين مصيبت‏ها و داد و قال‏ها حفظ كرده است .

صحيفه نور ج 8 ص 69.

 و در جاى ديگر مى‏فرمايد: شايد غرب زده‏ها به ما مى‏گويند كه ملت گريه! وشايد خودى‏ها نمى‏توانند تحمل كنند كه يك قطره اشك مقابل چقدر ثواب است، اين گريه است كه يك ملت را بسيج مى‏كند براى يك مقصد اسلامى، مجلس عزا نه براى اين است كه گريه بكنند براى سيّد الشهداء عليه السلام و اَجر ببرند - البته كه هست - وديگران را از اجر فردى نصيب كند؛ بلكه مهم آن قضيّه سياسى است كه ائمه ما در صدر اسلام نقشه‏اش كشيده‏اند كه تا آخر باشد .

صحيفه نور ج 13 ص 156.

 2 - پيوند عميق عاطفى بين امت و الگوهاى راستين‏ :

 عزادارى نوعى پيوند محكم عاطفى با مظلوم انقلابگر و اعتراض به ستمگر است و به تعبير استاد مطهرى: «گريه بر شهيد شركت در حماسه اوست.

 يعنى اين تحول روحانى كه در جلسات عزادارى ايجاد مى‏شود، زمينه را براى تحولات اجتماعى فراهم ساخته. و در واقع زمينه را براى حفظ آرمان‏هاى آن حضرت و پياده كردن آن فراهم مى‏سازد؛ چنان كه امام راحل مى‏فرمود: ما هر چه داريم از محرم و عاشورا داريم. انقلاب اسلامى ايران و هشت سال دفاع سر فرازانه و پيروزمند ارتباط مستقيمى با مجالس سوگوارى و عزادارى دارد. و در طول تاريخ نيز شيعيان با همين مجالس عزادارى، توانسته‏اند هويت جمعى خود را حفظ و در برابر ظالمان و فاسدان ايستادگى كنند.

 3 - اقامه مجالس دينى در سطح وسيع و آشنا شدن توده‏ها با معارف دينى‏ :

  4 - پالايش روح و تزكيه نفس :

 گريه بر امام حسين‏ عليه السلام و حزن و اندوه، بر مصائب آن حضرت موجب تحول درونى گشته و به دنبال آن عامل رشد روحانى انسان مى‏گردد و پس از آن مقدمات تقوا و نزديكى آدمى را به خدا فراهم مى‏سازد.

 5 - اعلام وفادارى نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم :

 در مجالس عزادارى با توجه به شعار حماسه آفرين امام حسين عليه السلام در روز عاشورا كه فرمود :

 فإنّي لا أرى الموت إلا سعادة ولا الحياة مع الظالمين إلا برماً

 تحف العقول ص 245، شرح الأخبار للقاضي النعمان المغربي ج 3 ص 150، مناقب ابن شهر آشوب ج 3 ص 224، بحار الأنوار ج 44 ص 192.

 مردم از طرفى با انعقاد پيمان ناگسستنى با مظلومى كه مرگ در راه عقيده را سعادت و سازش با ستمگر را مايه ننگ مى‏داند وفادارى خود را در عدم سازش با ظالمان و مبارزه بى امان با هرگونه مظاهر استبداد اعلام مى‏كنند.

 و همين وفادارى‏ها است كه ملت‏ها را در برابر طمع استعمار گران بيمه مى‏كند و راه نفوذ استثمارى را براى هميشه مسدود مى‏سازد.

 و از طرف ديگر نفرت خود را با سياست اسلام زدايى دودمان ننگين بنى اميه كه با نسبت دروغ به پيامبر گرامى احاديثى را در راستاى سركوبى نهضتها و قيام مردم در برابر حكومت ستمگران، جعل و در ميان مردم منتشر ساخته‏اند، ابراز مى‏دارند.

 و حديثى را كه از قول خليفه دوم نقل مي کنند که  گفته است :

فأطع الإمام وإن كان عبداً حبشيّاً ، إن ضربك فاصبر ، وإن أمرك بأمر فاصبر ، وإن حرَمَك فاصبر ، وإن ظلمك فاصبر ، وإن أمرك بأمر ينقص دينك فقل: سمع وطاعة ، دمي دون ديني .

 سنن البيهقي: 159/8، المصنف لابن أبي شيبة: 737/7، كنز العمال: 778/5، الدر المنثور: 177/2.

 در برابر رهبر جامعه  اگر چه اجنبى هم باشد، فرمانبردار باش، اگر در حق شما ستم روا داشت صبر كنيد، اگر دستور ناروا صادر كرد، تحمل نماييد، و اگر شما را از حق مسلم خود محروم ساخت بردبارى كنيد، و اگر فرمان ضد دينى داد بدون چون و چرا اجرا نماييد، و دين خود را فداى جان خويش گردانيد.

 و از همه مهم‏تر اين كه در روايتى به دروغ و افتراء، از قول رسول اكرم‏ صلي الله عليه و آله و سلم  نقل كرده‏اند كه فرموده است:

يكون بعدي أئمة لا يهتدون بهداي ولا يستنون بسنتي ، وسيقوم فيهم رجال قلوبهم قلوب الشياطين في جُثمان أنس . قلت : كيف أصنع يا رسول الله ! إن أدركت ذلك ؟ قال : تسمع وتطيع للأمير وإن ضرب ظهرك وأخذ مالك فاسمع وأطع .

 صحيح مسلم: 20/6 ، كتاب الأمارة باب الأمر بلزوم الجماعة ح 51.

 پيشوايانى بعد از من خواهند آمد كه نه از هدايت‏هاى من بهره‏اى برده‏اند و نه به سنت من عمل مى‏كنند، و قلوب آنان همانا قلوب شياطينى است كه در درون  جسم آدمى قرار گرفته باشد.

 راوى مى‏پرسد: اگر چنين عصرى را درك نموديم وظيفه ما چيست؟

 حضرت فرمود: تكليف شما پيروى از اين چنين حاكمان جور است، اگر شما را مورد ضرب و شتم قرار دهند، و اموال شما را غارت نمايند، وظيفه شما اطاعت و فرمان بردن است.

 و با توجه به اين چنين روايات ساختگى است كه فقهاء اهل سنت هرگونه قيام در برابر حاكم جائر را محكوم نموده و جايز نمى‏شمارند.

 نووى عالم بلند آوازه اهل سنت مى‏گويد:

 وأمّا الخروج عليهم وقتالهم فحرام بإجماع المسلمين وإن كانوا فسقة ظالمين ، وقد تظاهرت الأحاديث بمعنى ما ذكرته ، وأجمع أهل السنة أنه لا ينعزل السلطان بالفسق .

شرح مسلم للنووي: 229/12.

 قيام و مبارزه با حاكمان - اگر چه اين حاكمان فاسق و ستمگر باشند - به اجماع مسلمين (البته مسلمين فريب خورده دستگاه جور) حرام است. و حاكم جامعه با ارتكاب ستم از منصب خويش عزل نخواهد شد.

 وهكذا عن التفتازاني في شرح المقاصد والقاضي الإيجي في المواقف .

 شرح المقاصد  ج 2 ، ص71 ؛ المواقف: 349/8.

همين سخن را تفتازانى و ايجى از بنيان گذاران مكتب كلامى اهل سنت گفته‏اند.

 چقدر فرق است ميان پيشواى  يك ملتى كه مى‏گويد :

 فأطع الإمام... إن ضربك فاصبر ، وإن أمرك بأمر فاصبر ، وإن حرَمَك فاصبر ، وإن ظلمك فاصبر ، وإن أمرك بأمر ينقص دينك فقل : سمع وطاعة ، دمي دون ديني.

 و ميان رهبر جامعه‏اى كه فرياد مى‏كند :

 من رأى سلطانا جائرا... يعمل في عباد الله بالاثم والعدوان ثمّ لم يغيّر بقول ولا فعل ، كان حقيقاً على الله أن يدخله مدخله.

تاريخ الطبري ج4 ، ص 304 ، باب : ذکر اسماء من قتل من بني هاشم  مع الحسين عليه السلام و عدد من قتل من کل قبيلة من القبائل التي قاتلته ؛ الکامل في التاريخ  - ابن أثير جزري - ج 4، ص 48، باب : مقتل الحسين رضي الله عنه ، بحار الأنوار ج 44 ، ص 382 ، باب : ما جري عليه بعد بيعة الناس ليزيد إلي شهادته .

هر کس سلطان ستمگري را ديد ... در ميان مسلمين با گناه و دشمني و مخالفت با حق حکمراني مي کند  و به هيچ شيوه اي  ( اعم از گفتار و عمل )  قابل تغيير و اصلاح نيست ، بر خداوند سزاوار است که او را در جايگاه واقعيش ( جهنم ) وارد کند .  

 و لذا امروز مى‏بينيم كه دشمنان اسلام بويژه امريكا با تمام توان و امكانات به مبارزه با اين فرهنگ شورش و قيام در برابر استبداد در آمده ولى سياستهاى اسلام كشورهاى ديگر را كه روحيه سازش با استبداد را از رهبران خويش به ارث برده‏اند، تأييد مى‏كند.

 6 - وحدت هماهنگى ميان امت اسلامى:

 يكى از بركات پربار عزادارى و گريه براى حضرت سيّد الشهداء عليه السلام ، وحدت و هماهنگى ميان اقشار مختلف اسلامى است كه در سايه گردهم‏آيى مردم در ايام سوگوارى حضرت در مساجد و تكايا و در سينه زنى‏هاى خيابان‏ها است.

 و اين گردهم آيى‏ها، ناله‏ها و سينه‏زنى هاى هماهنگ، قلبهاى مردم را با يكديگر نزديك نموده و كدورت‏ها را مرتفع ساخته و باعث يكپارچگى ملت اسلامى مى‏شود و از جمعيت پراكنده قدرت بزرگ مى‏سازد و ملت اسلامى را در برابر نفوذ دشمنان بيمه مى‏كند.

 امام خمينى قدس سره مى‏فرمايد: ما ملّتِ  گريه سياسى هستيم كه با همين اشك، سيل جريان مى‏دهيم و خرد مى‏كنيم سدهايى كه در مقابل اسلام ايستاده است .

 صحيفه نور ج 13 ص 156

 همين گريه است كه كارها را پيش برده است، همين اجتماعات است كه مردم را بيدار مى‏كنند.

 صحيفه نور ج 13 ص 157.

همه روضه بخوانند، همه گريه بكنند، از اين هماهنگ‏تر چه؟ شما در كجا سراغ داريد كه يك ملّتى اين طور هماهنگ بشود؟ كِى اين‏ها را هماهنگ كرده؟ اين‏ها را سيّد الشهداء عليه السلام هماهنگ كرده است... در كجاى عالم سراغ داريد مردم اين طور هماهنگ باشند... اين هماهنگى را از دست ندهيد .

صحيفه نور ج 10 ص 217.

براى اطلاع بيشتر به كتاب فلسفه عزادارى نوشته محمدى نيا ص 56 به بعد مراجعه شود.


موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)



برچسب‌ها: فلسفه عزاداري براي امام حسين عليه السلام چيست ؟,
نوشته شده در تاريخ 9 / 8 / 1392 توسط حسين مقدم

 چرا عزاداري براي امام حسين (ع) وياران با وفايشان از اول محرم آغاز مي شود با اين كه ايشان در دهم محرم به شهادت رسيدند ؟

 

پاسخ :

اولا: با آغاز مام محرم مصائب امام حسين (ع) ويارانش تداعي مي شود وسيره ائمه عليهم السلام نيز   احياي دهه محرم بود همان طوري که  امام رضا (ع) مي فرمايند  کان أبي إذا دخل شهر المحرم  لا يري ضاحكا و كانت الكآبة تغلب عليه حتي يمضي منه عشرة أيام فإذا كان يوم العاشر كان ذلك اليوم يوم مصيبته وحزنه وبكائه ويقول: هو اليوم الذي قتل فيه الحسين صلي الله عليه.
يعني وقتي ماه محرم فرا مي رسيد  در پدرم امام کاظم عليه السلام آثار شادي  ديده نمي شد و همواره غمگين بودند ،  روز دهم ، روز مصيبت و اندوه و گريه او بود و مي فرمود : در اين روز بود که حسين عليه السلام را به شهادت رساندند.

امالي صدوق، ص 78 و بحار الانوار، ج 44 ص 284.

ثانيا: در عرف رسم براين است که  تجليل از خاطره خوب و يا تلخ به صورت دهه برگذار مي شود مانند دهه فجر و دهه ولادت رسول اکرم (ص) و  دهه فاطميه و غيره.

ثالثا: به خاطر  اين که در طول ده روز فرصت مناسي باشد براي  تبين اهداف عالي حضرت سيد الشهداء عليه السلام و فلسفه سوگواري براي آن حضرت مانند:

1 .  حيات مجدد اسلام  واحياي سنت .

2 .  حفظ مکتب و شريعت بود .

3 .  تحکيم باورهاي ديني مردم با آشنا شدن توده هابا معارف ديني.

4 .  پيوند عميق عاطفي ميان امت والگوهاي راستين.

5 .  اعلام وفاداري نسبت به مظلوم و مخالفت با ظالم.

براي اطلاع بيشتر مي توانيد در بخش مقالات، مقاله عزاداري ، بخش هشتم ،اهداف بزرگ مجالس سوگواري را مطالعه فرماييد.

 

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)



برچسب‌ها: چرا عزاداري براي امام حسين (ع) وياران با وفايشان از اول محرم آغاز مي شود با اين كه ايشان در دهم محرم,
نوشته شده در تاريخ 9 / 8 / 1392 توسط حسين مقدم

 

مجموعه پرسش ها و پاسخ ها درباره  غدیر

سوال 1: غدیر چه معنایى دارد؟

سوال 2: چرا حادثه عظیم بیعت مردم با امام على (علیه السلام) با نام غدیر معروف شد؟

سوال 3: آیا واقعه غدیر با نامهاى دیگرى نیز آمده است ؟

سوال 4: حادثه عظیم در چه روزى تحقق یافت ؟

سوال 5: پس از كدام مراسم مهمى غدیر شكل گرفت ؟

سوال 6: چرا در آخرین سفر حج پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) حماسه غدیر مطرح شد ؟

سوال 7: حجة الوداع چیست ؟ و كدام خاطره را در ذهن انسان تداعى مى كند؟

سوال 8: چرا در شهر مكه یا عرفات و منى در مراسم حج بیعت با امیرالمؤ منین (علیه السلام) مطرح نگردید؟

سوال 9: چرا در حادثه عظیم بیعت عمومى مسلمین با امیر المؤ منین (علیه السلام) با نام غدیرمعروف شد؟

سوال 10: چرا در سرزمین «جحفه» این حادثه عظیم سامان یافت ؟ آنجا چه امتیازى داشت ؟

سوال 11: چرا در شهر مدینه ، یا دیگر مراسم مذهبى بیعت با امیر المؤ منین (علیه السلام) مطرح نشد؟

سوال 12: چرا حجة الوداع براى این مهم انتخاب شد؟

سوال 13: آیا حضرت امیرالمؤ منین (علیه السلام) در آغاز این سفر با پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بود؟

سوال 14: در میان هموار جایگاه سخنرانى پیامبر را چگونه فراهم كردند؟

سوال 15: شمار مردم در آن اجتماع عظیم چقدر بود؟

سوال 16: اجتماع بزرگ غدیر چه ویژگیهایى داشت؟

سوال 17: آیا چنان اجتماع بزرگى را مى شود در جاى دیگرى گرد آورد؟

سوال 18: سخنرانى رسول خدا(ص ) چگونه آغاز و پایان یافت ؟

سوال 19: پیامبر (ص ) امام على (ع ) را چگونه براى بیعت معرفى كرد؟

سوال 20: اول كسى كه با امام على (ع ) بیعت كرد چه كسى بود؟

سوال 21: بیعت با امیرالمؤ منین (ع ) از كى آغاز و تا چه زمانىبطول انجامید؟

سوال 22: اگر در آن روز بیعت با امام انجام نمى گرفت چه مى شد؟

سوال 23: آیا پیامبر هم بیعت كرد؟ به دستور چه كسى ؟

سوال 24: آیا زنان هم بیعت كردند؟

سوال 25: مردان و زنان چگونه با امیرالمؤ منین (ع ) بیعت كردند؟

سوال 26: به هنگام بیعت ،زنان و مردان خطاب به امام على (ع ) چه مى گفتند؟

سوال 27: روز غدیر فرشته وحى چه آیاتى را آورد، و از پیامبر چه خواست ؟

سوال 28: چرا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از جبرئیل خواست كه او را معاف دارد؟

سوال 29: در روز غدیر فرشته وحى كدام تهدید را مطرح كرد؟

سوال 30: در روز غدیر فرشته وحى چه وعده اى به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) داد؟

سوال 31: اگر پیامبران نمى ترسند پسرسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در روز غدیر از چه مى ترسید؟

سوال 32: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در روز غدیر خم از مردم چه خواست ؟

سوال 33: آیا در روز غدیر ینها بیعت با امیرالمؤ منین (صلی الله علیه و آله و سلم) مطرح بود؟

سوال 34: طرح جامع امامت و رهبرى ، چگونه در روز غدیر مطرح شد؟

سوال 35: پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) از اجتماع بزرگ آن روز چه درخواستهاى داشت ؟

سوال 36: مسئولیت عظیم حاضران غدیر از زبان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چه بود؟

سوال 37: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در روز غدیر به چه كسانى هشدار داد؟

سوال 38: چه كسانى را پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در روز غدیر لعنت كرد؟

سوال 39: چرا امام امت اسلامى را خدا باید تعیین كند؟

سوال 40: اگر امام را خدا انتخاب مى كند، پس بیعت مردم چه نقشى دارد؟

سوال 41: بیعت مردم چه ره آوردهایى دارد؟

سوال 42: آیا تنها در روز غدیر ولایت امیرالمؤ منین (علیه السلام) اعلام شد؟

سوال 43: با بیعت عمومى مردم كدام اصل ازاصول آزادى و دموكراسى ثابت مى گردد؟

سوال 44: آیا در روز غدیر تنها روز بیعت با امیرالمؤ منین (علیه السلام) است ؟

سوال 45: اگر امامت نباشد چرا رسالت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ناقص است ؟

سوال 46: چرا مخالفان ولایت در روز غدیر به آخر خط و به بن بست رسیدند؟

سوال 47: اول كسى كه آشكارا مخالفت كرد چه كسى بود؟

سوال 48: چه افرادى پس از بیعت عمومى دست به توطئه و مخالفت زدند؟

سوال 49: چرا پس از غدیر، عذرى براى كسى باقى نماند؟

سوال 50: اولین مخالف غدیر كه عذاب شد به پیامبر چه گفت ؟

سوال 51: اولین مخاف غدیر چگونه عذاب شد؟

سوال 52: كدام آیه قرآن به كیفر مخالف غدیر اختصاص دارد؟

سوال 53: فاطمه زهراع نسبت به آغاز مخالفت چه فرمود؟

سوال 54: چند آیه به مخالفان غدیر اختصاص دارد؟

سوال 55: مخالفان غدیر چه توطئه هاى را طراحى كردند؟

سوال 56: اولین برخورد مسلحانه پس از غدیر چگونه شكست خورد؟

سوال 57: تشكل هاى سیاسى پس از غدیر چه اهدافى داشتند؟

سوال 58: اولین طومار ننگین را چگونه و براى چه نوشتند؟

سوال 59: پیامبر ص كدام آیه از قرآن را در افشاى طومار ننگین قرائتكردند؟

 

سوال 60: اولین آیات مربوط به روز غدیر كدام است ؟

پاسخ سوالات در ادامه مطلب



برچسب‌ها: مجموعه, پرسش ها, و پاسخ ها, درباره, غدیر,

ادامه مطلب
نوشته شده در تاريخ 24 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

 متن عربی و ترجمه فارسی خطبه غدیر (صوتی)

متن عربی خطبه غدیر پیامبر
قسمت اول Play Download
قسمت دوم Play Download

 

 

ترجمه فارسی خطبه پیامبر
قسمت 1 Play Download
قسمت 2 Play Download
قسمت 3 Play Download
قسمت 4 Play Download
قسمت 5 Play Download
قسمت 6 Play Download
قسمت 7 Play Download
قسمت 8 Play Download
قسمت 9 Play Download
قسمت 10 Play Download
قسمت 11 Play Download

 

 



برچسب‌ها: متن عربی , و ترجمه فارسی , خطبه غدیر , (صوتی),
نوشته شده در تاريخ 24 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

آشنایی با محتوای کتاب گرانقدر الغدیر علامه امینی(ره) +دانلود کتاب

"غدیر"ی کرد بی‌همتا، چنان چون بی کران دریا         لبالب از رحیق حق، جهان را زو مشامی خوش

 

از این دریا دل آماده، "غدیری" ایزدی باده        خوش آن رندی کزین مشرب کند، شرب مدامی خوش(1)

علامه امینی برای تالیف کتاب گرانقدر الغدیر - که به حق کتابی وزین است و در اعتلای مکتب تشیع سهم بسیار و در اثبات حقانیت مولی الموحدین علی علیه السلام تاثیر بسزایی داشته است - زحمات بسیاری را متحمل شد. او از برجسته‌ترین افرادی است كه به خاطر دفاع از حریم اسلام و تشیع و مخصوصاً دفاع از مقام والای بزرگمرد جهان انسانیت حضرت علی علیه السلام قد علم كرده و با فداكاری و اخلاص عجیب و شهامت و ابتكاری كم نظیر، رسالت بزرگ خود را به خوبی انجام داد. علامه امینی شخصیتی است كه یك تنه در برابر تحریف کنندگان تاریخ قیام كرد و با قلم توانا و آتشین و در عین حال منطقی و علمی خود، پرده‌ها را كنار زد و حقایق را از لابلای زوایای تاریك تاریخ، بیرون كشید.

بیش از پنجاه سال است که از تدوین کتاب الغدیر می‌گذرد و با اطمینان می‌توان گفت که جامعه محققین اعم از شیعه و سنی با نام الغدیر و با نوشته‌های علمی و عمیق و محققانه و پر احساس علامه امینی آشنا می‌باشند. اما در طول این زمان هنوز کسی نتوانسته برای الغدیر حتی صفحه‌ای ردّیه و یا نقدی که قابل اعتنا باشد، بنویسد. و این خود نشانگر استحکام و متقن بودن مطالب این کتاب است که حتی مخالفین شیعه نیز نتوانسته‌اند اشکالی بر آن وارد نمایند.

وی در شبانه روز حدود 17 ساعت مطالعه و کار می‌کرد و برای مطالعه کتبی که در دسترس نداشت رنج سفرهای گوناگونی به جان خرید.

علامه خود می‌گوید که من برای نوشتن الغدیر 10 هزار جلد کتاب از «باء» بسم ‌الله تا «تاء» تمّت آن خوانده‌ام. و به 100هزار جلد کتاب، مراجعات مکرر داشته‌‌ام.

بدون شک در کنار تلاش و همت والای این مرد بزرگ، عوامل دیگری نیز در خلق این کتاب گرانسنگ موثر بوده‌ است. از علامه امینی و نزدیکان این بزرگوار به کرّات نقل شده است که در هنگام مواجه شدن با مشکلی در مسیر نگارش این کتاب، به حرم حضرت علی علیه السلام پناه ‌برده و از آن خورشید عالمتاب کمک می‌طلبیدند. هر کس این کتاب را می‌خواند، درک می‌کند که توفیق الهی و کمک‌های امیرالمومنین علیه‌السلام در نگارش این کتاب موثر بوده است.

این کتاب در 20 جلد به زبان عربی، با نثری شیوا و رسا نگارش یافته که البته 11 جلد آن تا کنون چاپ گردیده است. مرحوم آیة الله سید محسن حکیم و آیة الله سید حسین حمّامی درباره این کتاب گفته‌اند: "لا یَاتیهِ الباطلُ مِن بَینِ یَدَیه" و آیات عظام سید عبدالهادی شیرازی و شیخ محمدرضا آل یاسین و علامه اردوباری گفته‌اند: " لاریبَ فیه هُدیً لِلمُتقین." (2)

حال باید دید که آیا تالیف الغدیر در جوامع اسلامی باعث تفرقه بین مسلمانان شده و یا بیانش به گونه‌ای بوده که آنها را دور هم جمع کرده است؟ اگر این کتاب عاملی برای تفرقه می‌بود، لااقل علمای اهل تسنن در کتاب‌هایشان جمله‌ای بر علیه الغدیر می‌نوشتند که چنین چیزی دیده نمی‌شود.

بیش از پنجاه سال است که از تدوین کتاب الغدیر می‌گذرد و با اطمینان می‌توان گفت که جامعه محققین اعم از شیعه و سنی با نام الغدیر و با نوشته‌های علمی و عمیق و محققانه و پر احساس علامه امینی آشنا می‌باشند. اما در طول این زمان هنوز کسی نتوانسته برای الغدیر حتی صفحه‌ای ردّیه و یا نقدی که قابل اعتنا باشد، بنویسد. و این خود نشانگر استحکام و متقن بودن مطالب این کتاب است که حتی مخالفین شیعه نیز نتوانسته‌اند اشکالی بر آن وارد نمایند.

در اینجا سوالی دیگر پیش می‌آید که علت شهرت الغدیر چیست که محل رجوع اصناف مختلف علمای شیعه و سنی شده است؟

علامه خود می‌گوید که من برای نوشتن الغدیر 10 هزار جلد کتاب از «باء» بسم ‌الله تا «تاء» تمّت آن خوانده‌ام. و به 100هزار جلد کتاب، مراجعات مکرر داشته‌‌ام.

از مهمترین نکات قابل توجه اینست که علامه امینی بر خلاف اکثریت علما، به صورت کانالیزه مطالعه نمی‌کردند و در مورد موضوع تحقیقی خود تنها به متون رشته‌ای خاص مراجعه نمی‌نمودند. بلکه به تمامی منابع مطبوع و مخطوط موجود که به آن موضوع خاص پرداخته بودند رجوع نموده و در تحلیل‌های علمی خود از همگی آنها استفاده می‌کردند.

ایشان برای نگارش الغدیر کلیه کتاب‌های تفسیری، روایی، تاریخی، رجالی، انصاب، لغت، و دواوین شعری را با دقت، مورد مطالعه قرار داده‌اند. با عنایت به همین موضوع است که علامه امینی خود در ابتدای الغدیر نوشته‌اند:

"       الغدیر فی الکتاب والسنه والادب. کتابٌ دینیٌ، علمیٌ، فنیٌ، تاریخیٌ، ادبیٌ، اخلاقیٌ ." که همین شیوه منحصر بفرد، یکی از علل جاودانه شدن الغدیر شده است .

در این مقاله قصد بر اینست که اهم محتویات 11 جلد از کتاب الغدیر را که به چاپ رسیده است را به صورت اجمال معرفی نماییم. و برای این کار از کتاب سیری در الغدیر، تالیف دکتر محمد امینی نجفی، مدد جسته‌ایم.

 

مباحث جلد اول الغدیر 

در این جلد علامه به داستان غدیر، بررسی سند حدیث غدیر، آیات مربوط به حدیث غدیر که عبارتند از: آیه تبلیغ (مائده/16)، آیه اکمال (مائده/ 3)، آیه سألَ سائل (معارج/1-3) و بررسی دلالت حدیث غدیر پرداخته است.

 

مباحث جلد دوم الغدیر

 

در این جلد ابتدا اهمیت و چگونگی شعر در دنیای اسلام مورد بحث قرار گرفته است. از این جلد تا انتهای کتاب به ذکر غدیریه‌هایی(3) که توسط شاعران به زبان عربی سروده شده پرداخته شده است. علامه ذیل هر غدیریه به شرح حال غدیریه سرا پرداخته و اگر چنانچه در غدیریه و یا در دیگر اشعار غدیریه سرای مورد نظر، اشاراتی نسبت به مناقب امیرالمومنین و سایر اهل‌بیت علیهم السلام شده باشد منابع روایی اثبات آن مناقب را ذکر کرده‌اند. در این جلد غدیریه‌های قرن اول و دوم مورد بررسی قرار گرفته است. که غدیریه حضرت علی علیه السلام نیز در این جلد درج گردیده است. یکی از غدیریه سراهای این دوره عمرو عاص است که علامه به تفصیل در مورد حیات وی بحث کرده است...



برچسب‌ها: آشنایی , با محتوای, کتاب گرانقدر , الغدیر , علامه , امینی(ره)+دانلود کتاب,

ادامه مطلب
نوشته شده در تاريخ 24 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

 فضائل امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام نزد اهل سنت

چگونه میشود پیرمردی با 85 سال سن که تمام عمر خود را در جلسات بحث و فحص گذرانده و بزرگترین کتب علمی روزگار خود را تألیف نموده است، و مورد تمجید و ستایش هر عالم و دانشمندی در زمان خود بوده، توسط عدهای کم خرد مورد ضرب و شتم قرار گیرد و در بستر مرگ بیافتد؟!! مردی که یکی از بزرگان علم حدیث و مؤلف یکی از کتبی است که بخش اعظم مسلمانان جهان احادیث نبوی خود را از آن میآموزند و در عبادت خداوند از دست نوشته او بهره میبرند.

درباره او گفتهاند:

«ابو عبدالرحمن در روزگار خود در مصر آگاهترین همه اساتید بود و در شناخت احادیث سره از ناسره و دانش رجال سرآمد همگان بود. تلاش بیوقفه در عبادت شبانه روزی، مواظبت بر حج و جهاد، احیای سنت و دوری از همنشینی با سلاطین از خصائص این دانشمند اهل سنت به شمار میرود.» (1)

ابو عبدالرحمن احمدبن شعیب نسایی در 215 هجری قمری در نساء خراسان متولد شد، وی صاحب کتاب سنن نسایی یکی از سنن اربعه اهل سنت میباشد که به سال 303 بر اثر ضرب و شتم شامیان به بستر افتاد و پس از مدتی  رحلت کرد.

در اینجا داستانی با الهام از این وقایع و احادیثی که به تأیید تمامی اهل سنت در کتابش در فضائل اهلبیت آورده است، روایت میشود:

 

در رمله او را یافتم: شهری کوچک در سرزمین فلسطین. حوالی سال 303 بود و از شروع خلافت آل عباس سالها میگذشت. گفته بودند مصر را ترک کرده و به شام رفته است، به دمشق. با این که مصر سرزمین خوبی بود و جلسات و فعالیتهای علمی در آنجا رونق داشت، نمیدانستم چطور شده که مصر را رها نموده بود؟ و حالا چگونه از رمله سر درآورده؟ آن هم با بدنی مجروح و روحی خسته. میخواستم از او بپرسم که در دمشق چه بر سر او آوردهاند؟ ...



برچسب‌ها: فضائل , امیرالمؤمنین, حضرت علی, علیه السلام, نزد , اهل سنت,

ادامه مطلب
نوشته شده در تاريخ 24 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

 غدیر در کشاکش اندیشه ها

محتواى غدیر حقیقتى ابدى است

پاسخ سید شرف الدین (نامه02 1)

غدیر

تذكار

پی نوشت ها

منبع

 

محتواى غدیر حقیقتى ابدى است

اصولاً نگریستن به واقعه غدیر به چشم یك امر تاریخى كه قرونى بر آن گذشته است, نگریستن به واقعه غدیر بر خلاف فهم دین است و نیز بر خلاف فهم این واقعه.

 صورت ماجراى غدیر, یك امر تاریخى است كه 14 قرن بر آن گذشته است, اما محتواى آن چه بوده است؟

 بر خود اسلام نیز 14 قرن گذشته است؛ بر دعوتهاى اسلام: دعوت به یكتا پرستی, حریت, عدالت, نماز و زكات و جهات و امر به معروف و نهى از منكر نیز 14 قرن گذشته است, اما اینها حقایق زمانى نیستند, حقایق ابدیند. اینها را با واحد (زمان) نمی توان سنجید, با واحد (انسان) و واحد (حیات انسانی) باید سنجید. و به دیگر سخن, اینها حقایق خداییند كه تا جاودان دگرگونى نیابند, چنانكه قرآن فرموده است: "ولن تجد لسنة الله تحویلا". محتواى غدیر نیز یكى از همین حقایق خدایى و ابدى است, كه تا هر لحظه كه فجر بدمد و طلوعى باشد و روزى آید, حقیقت آن ـ از نظر منطقى الهى باید حكم بر زندگى و زندگیها باشد.

اگر بخواهیم در این باره ساده تر سخن بگوییم, یعنى سخنى بگوییم در سطر مسائل ملموس انسانی, باید به كلام دكتر عبدالعزیز الدورى توجه كنیم:

تاریخ امت اسلام, یك واحد پیوسته و مربوط به هم است, مانند حلقه هاى یك زنجیر یا بستر یك رود, كه پاره اى از آن, زمینه پاره دیگر است. وضع كنونى امت, نتیجه سیر تاریخى گذشته است, و سرآغاز راه گشایى به سوى آینده. بنابراین, در تاریخ ما هیچ انقطاع و گسستگى وجود ندارد و هیچ پدیدهاى در آن, بدون ریشه و زمینه پیشین وجود نمی یابد. پس براى درك وضع كنونى امت (و اینكه چه علتهایى باعث انحطاط امت شد, و چه چیزهایى هم اكنون موجب پیش افتادن مى شود), باید ریشه هاى فرو رفته در گذشته و روش زندگى امت را در خلال قرون و اعصار پیشین درك كنیم. این سخن بدان معنى نیست كه باید به عقب بر گردیم, نه, بلكه به این معنى است كه باید ذات و هویت امت مسلمان را (با تامل در گذشته, و چگونگى حكومتها وزندگانى ها) بفهمیم و با كنار ریختن پوسته هاى صرفاً تاریخى آن, براى حركت دادن مسلمانان به پیش, یك جنبش سازنده تدارك بینیم. هر امتى دوره هاى انقلابى داشته است. در تاریخ اسلام نیز دوره هاى متفاوتى وجود یافته است. ممكن است تاثیر یك دوره بسیار دور, در وضع كنونى امت, از یك دوره بسیار نزدیك بیشتر باشد... (1)

اكنون با توجه به آنچه گفته شد, حتى یك خواننده جوان ـ كه شاید خود را فارغ از این بحثها و چند و چونها تصور كند, یا سرى در این سرها نداشته باشد, یا اطلاعاتى در این مقوله به دست نیاورده باشد ـ مى تواند بفهمد كه این همه اهتمامى كه هم از روزگاران قدیم به مسئله غدیر مى شده است و تاكنون نیز ادامه دارد, از اینجاست. و از اینجاست كه پس از پیامبر اكرم, على بارها بدان احتجاج كرده است (2). و همین گونه شخصیتهاى اسلامى دیگر, مانند بانوى اكرم فاطمه زهرا, امام حسن مجتبی, امام حسین, عبدالله بن جعفر, عمار یاسر, اصبغ بن نباته, قیس بن سعد انصارى, و حتى عمر و بن عاص و عمر بن عبدالعزیز و مامون عباسى .(3)

و از اینجاست كه امام محمد باقر و امام جعفر صادق و امام على بن موسى الرضا, (ع), غدیر را مطرح كرده اند و روز غدیر را عید مى گرفته اند و به مردم یادآورى مى كرده اند كه "غدیر" بزرگترین عید اسلام است.

ثقة الاسلام كلینی, در كتاب "كافى" (4) روایت كرده است, به اسناد خویش, از حسن بن راشد كه:

به امام جعفر صادق گفتم: "فدایت شوم, براى مسلمامانان بجز دو عید (فطر و قربان) عید دیگرى هست؟" فرمود:"آرى اى حسن! عیدى است از این دو برتر وبالاتر". گفتم: "آن عید كدام است؟" فرمود: "روز نصب امیرالمومنین به پیشوایى امت".

نیز فیّاض بن محمد بن عمر طوسی, به سال 259, در حالى كه به90 سالگى رسیده بوده است, جریان روز غدیرى را شرح داده است كه در آن روز, به حضور امام ابوالحسن على بن موسى الرضا(ع) رسیده است. فیاض بن محمد طوسى گوید:

در آن روز غدیر, دیدم كه امام رضا, جمعى از دوستان خود را براى صرف غذا نگاه داشته بود. به خانه هاى آنان طعام و هدیه و جامه حتى انگشترى و موزه(کفش) فرستاده بود. سر و وضع دوستان و خدمتگاران خود را تغییر داده بود. در آن روز با وسایل پذیرایى تازه ـ غیر از آنچه در دیگر روزها در خانه امام به كار مى رفت ـ از آنان پذیرایى مى شد, و امام همواره فضیلت و عظمت آن روز را و سابقه دیرینش را در تاریخ اسلام شرح مى داد (5)

در اینجا كه سخن در استدلال و استشهاد به حدیث غدیر است و جریان نصب امیرالمومنین على بن ابیطالب (ع) به امامت و خلافت, به دست خود پیامبر اكرم (ص), و در حضور120 تن مسمان, آن هم در میان راه و در دل بیابانى تفتیده و در شرایطى مهم, ممكن است این سوال براى برخى پیش آید كه چرا در روز سقیفه كه جریان به خلافت رسیدن خلیفه اول, ابوبكر بن ابى قحافه, پیش آمد, خود امام به حدیث غدیر استشهاد نكرد؟

پرستش شیخ سلیم بشرى مصرى (نامه 101)

....

 



برچسب‌ها: غدیر , در کشاکش, اندیشه ها,

ادامه مطلب
نوشته شده در تاريخ 24 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

 نشريه مَوَدَّت

مدرسه علمیه اميرالمومنين (عليه السلام)

شماره چهارم | تیر92

 

براي دانلود روي تصوير كليك كنيد

 



برچسب‌ها: نشريه مَوَدَّت مدرسه علمیه اميرالمومنين (عليه السلام) شماره چهارم | تیر,
نوشته شده در تاريخ 19 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

 خلاصه ای از زندگانی امام محمد باقر(علیه السلام)

نام:محمد بن علی

نام پدر:امام سجاد(ع)

نام مادر:فاطمه دختر امام حسن مجتبی

شهرت:باقر(شکافنده)

کنیه:ابو جعفر

محل تولد:مدینه منوره

زمان تولد:اول یا سوم رجب سال ۵۷ هجری

مزار آن امام:قبرستان بقیع در مدینه

سیر حیات:سه سال و شش ماه همراه با جد بزرگوارش امام حسین(ع)

سی و چهار سال  و ۱۵ روز با پدرش امام سجاد(ع)

نزدیک به بیست سال امامت در حالیکه خلفای بنی امیّه و بنی عباس حکومت می نمودند.

تعداد فرزندان:۷ فرزندان

 

پنجمین امام شیعه، محمد بن علی بن الحسین علیه السلام است که به باقر شهرت یافته است. مادر آن حضرت، فاطمه دختر امام حسن بن علی علیه السلام است که امام صادق علیه السلام از وی با تعبیر «کانت صدیقه لم تدرک مثلها فی آل الحسن» یاد کرده اند.[۱] بدین ترتیب، امام باقر علیه السلام نخستین کسی است که پدرش از نسل امام حسین علیه السلام و مادرش از نسل امام حسن است.[۲]

روز تولد آن حضرت را در برخی نقلها اول رجب و در برخی دیگر سوم صفر دانسته اند.[۳] سال تولد امام در منابع متعددی ۵۷ هجری[۴] و در برخی از منابع سال ۵۶ یا ۵۸، سال تولد آن حضرت دانسته شده است.[۵] یعقوبی از آن حضرت روایت می کند که فرمود:

قتل جدّی الحسین و لِیَ أربع سنین و إنّی لأَذْکُر مقتله و ما نالَنا فی ذلک الوقت.[۶]

هنگامی که جدم حسین علیه السلام به شهادت رسید، من چهار ساله بودم و جریان شهادت آن حضرت و آنچه در آن روز بر ما گذشت همه را به یاد دارم.

در خبر دیگری که صدوق ره آورد، آمده است که زراره خدمت حضرت باقر عرض کرد که شما امام حسین علیه السلام را درک کردید؟ امام فرمود: أذکر و أنا معه فی المسجد الحرام و قد دخل فیه.[۷]

روز رحلت امام را هفتم ذی حجه و برخی ربیع الاول یا ربیع الثانی دانسته اند.[۸] یعقوبی آن را سال ۱۱۷ هجری، در سن پنجاه و هشت سالگی یاد کرده است؛[۹] در حالی که در بیشتر منابع سال ۱۱۴ روایت شده است.[۱۰] نقلهای دیگر سال ۱۱۵، ۱۱۶ و ۱۱۸ را نیز یاد کرده اند. [۱۱] در هر صورت، رحلت آن حضرت در دوران خلافت هشام بوده است. در نقل دیگر آمده که امام باقر علیه السلام در زمان ابراهیم بن ولید بن عبدالملک مسموم شده، به شهادت رسید و در بقیع، در کنار قبر پدر بزرگوارش دفن شد. [۱۲] ابراهیم درست پیش از آخرین خلیفه اموی، برای مدت کوتاهی خلافت کرد.

امام پنجم شیعیان، افزون بر لقب «شاکر» و «هادی» به طور عمده به لقب «باقر» شهرت یافته است. معنای باقر شکافنده است که جابر بن یزید جعفی در توضیح آن گوید: لأَنّه بقر العلم بقراً ای شقّه و أظهره اظهارا؛[۱۳] زیرا آن حضرت علم را شکافت و رموز و دقائق آن را روشن ساخت. ‏

یعقوبی می نویسد: کان سْمُّیُ الباقر لأنًّه‏‏ُ بُقَر العلم.[۱۴] بدان سبب باقر نامیده شد که علم را شکافت. راغب اصفهانی هم مانند همین سخن را گفته است.[۱۵]

اين منظور در مورد کلمه باقر چنین گفته: التبقر التوسًّع فی العلم و المال و کان یقال محمد بن علی بن الحسین بن علی الباقر رضوان الله علیهم لأنَّه بقر العلم و عرف اصله و استنبط فرعه.[۱۶] «تبقر» داشتن علم و مال زیاد را گویند و به محمد بن علی بن حسین بن علی علیه السلام بدان جهت باقر گفته می شود که آن حضرت علم را شکافت و اصول آن را مشخص و طرز استنباط فروع علم از اصول آن را بیان فرمود.

جابر بن عبدالله انصاری روایتی در فضیلت امام باقر علیه السلام نقل کرده که به نوشته ابن شهر آشوب، فقهای مدینه و عراق، همگی آن را روایت کرده اند.[۱۷]

در این روایت جابر گوید: رسول خدا مرامورد خطاب قرار داد و فرمود: اَنّک تبقی حتی تری رجلا من و‏ُلْدی أشبه الناس بی اسمه علی اسمی، اذا رأیته لم یُخْل علیک فَاقْرُئْه منّی السّلام.

تو بعد از من چندان زنده می مانی که مردی از فرزندان مرا که شبیه ترین مردم به من و نامش مطابق نام من باشد زیارت کنی، وقتی که او را دیدی، سلام مرا به او برسان و این سفارش مرا حتما عمل کرده و سهل مگیر.

در تاریخ یعقوبی، دنباله این حدیث چنین آمده است: فلما کبر سنّ جابر و خاف الموت جعل یقول: یا باقر یا باقر! أین أنت. حتی رآه، فوقع علیه یقبل یدیه و رجلیه و یقول: بابی و اُمی شبیه ابیه رسول الله صلی الله علیه و آله اَنُّ اباک یقرأک السلام.[۱۸]

وقتی جابر به سنین پیری رسید و مرگ خود را نزدیک دید، پیوسته می گفت، ای باقر ای باقر، کجایی. تا این که روزی آن حضرت را دید و خود را به وی رسانید، در در حالی که دست و پای حضرتش را می بوسید و می گفت: پدر و مادرم فدای تو که شبیه پدرت رسول خدا هستی، رسول خدا بر تو سلام فرستاد.

این روایت از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده و آن حضرت در این روایت کلمه «باقر» را به عنوان یک فضیلت اختصاصی برای پدر بزرگوارش خوانده است.[۱۹]

نقل این روایت از رسول خدا صلی الله علیه و آله باعث شهرت امام باقر علیه السلام بدین لقب گردیده و پس از آن نیز که مجلس آن حضرت محل تجمع و استفاده شمار فراوانی از راویان و محدثان اهل سنت شد، این لقب وجه عملی خود را نیز نشان داد.

وقتی زید بن علی نزد هشام بود، هشام با توصیف امام باقر با کلمه «بقره» می خواست آن حضرت را تحقیر نماید، زید در جواب او گفت:

سمّاه رسول الله صلی الله علیه و آله باقر العلم و أنت تُسَمّیه البقره، لقد اختلفتما اذا.[۲۰]

پیامبر او را باقر العلم نامید و تو بقره می نامی! پس میان رسول خدا و تو به طور حتم اختلاف وجود دارد.

این روایت در منابع مختلف به گونه ای زیاد است که کمترین تردیدی در صحّت و درستی آن وجود ندارد.

محمد بن کعب قرظی هم در شعری نسبت به امام گفت:

یا باقر العلم لاهل التقی و خیر من کبّی علی الاجبل[۲۱]

 

موقعیت علمی امام باقر ـ علیه السلام

بی تردید از نظر بسیاری از علمای اهل سنت، امام باقر علیه السلام در زمان حیات خویش شهرت فراوانی داشته و همواره محضر او از دوستدارانش، از تمامی بلاد و سرزمینهای اسلامی، پر بوده است. موقعیت علمی ایشان، به مثابه شخصیتی عالم و فقیه، به ویژه به عنوان نماینده علوم اهل بیت بسیاری را وا می داشت تااز محضر او بهره گیرند و حل اشکالات علمی و فقهی خود را از او بطلبند. در این میان اهل عراق که شیعیان بسیاری در میان آنها وجود داشت، مفتون شخصیت آن حضرت شده بودند.[۲۲]

در میان مراجعه کنندگان، آن چنان خضوعی نسبت به شخصیت علمی امام به چشم می خورد که عبدالله بن عطای مکی می گفت: ما رأیتُ العلماء عند أحد قطّ أصغر منهم عند أبی جعفر و لقد رأیت الحکم بن عُیَیْنَه مع جلالته فی القوم بین یدیه کأنَّه صبیّ بین یَدَی مُعَلِّمه.[۲۳]

علما را در محضر هیچ کس کوچکتر از آنها در محضر ابوجعفر علیه السلام ندیدم. حکم بن عیینه با تمام عظمت علمی اش در میان مردم، در برابر آن حضرت مانند دانش آموزی در مقابل معلم خود به نظر می رسید.

شهرت علمی امام، در حدّ تعبیر ابن عنبه «کان واسع العلم و وافر الحلم» مشهورتر از آن است که کسی بخواهد آن را بیان کند.[۲۴] این شهرت در زمان خود ایشان، نه تنها در حجاز که: کان سیّد فقهاء الحجاز[۲۵] بلکه حتی در عراق و خراسان نیز به طور گسترده فراگیر شده بود. چنانکه راوی می گوید: دیدم که مردم خراسان دورش حلقه زده و اشکالات علمی خود را از او می پرسیدند.[۲۶]

ذهبی درباره امام باقر علیه السلام می نویسد: کان أَحَدُ مَنْ جَمَعَ بین العلم و العمل و السؤدد و الشَّرَف و الثِّقه و الرِّزانه و کان أهلاً للخلافه.[۲۷] از کسانی است که بین علم و عمل و آقائی و شرف و وثاقت و متانت جمع کرده و اهلیت برای خلافت داشت.

استاد ابوزهره درباره مرجعیت عام امام می نویسد: کان محمد الباقر علیه السلام وریثه الامام السجاد فی امامه أهله و نیل الهدایه و لذا کان مقصد العلماء من کل البلاد الاسلامیه و ما زار أحد المدینه إلّا عرج علی بیت محمد الباقر یأخذ عنه. امام باقر علیه السلام وارث امام سجاد علیه السلام در امامت و هدایت مردم بود، از این رو علمای تمام بلاد اسلام از هر سو به محضر او می شتافتند و کسی از مدینه دیدن نمی کرد جز این که به خدمت او شرفیاب شده و از علوم بی پایانش بهره ها می گرفت.

و همو می نویسد: کان یقصده من ائمه الفقه و الحدیث کثیرون.[۲۸] از بزرگان فقه و حدیث، خیلی ها به قصد بهره گیری علمی پیش حضرتش می آمدند.

و از عیون الاخبار نقل شده است که: قد أخذ عنه اهل الفقه ظاهر الحلال و الحرام.[۲۹] فقیهان، احکام حلال و حرام را از او می گرفتند.

او همانند پدرش امام سجاد علیه السلام -، که شهرت عظیم علمی در میان مردم داشت، مورد احترام خاص و عام بود. محمد بن منکدر که خود یکی از محدثان معروف اهل سنت بود، در عظمت امام پنجم شیعیان چنین می گوید: من جانشین علی بن الحسین از میان فرزندان او را که نزدیکترین آنان به او از نظر علم و فضیلت هم می بایست باشد ندیده بودم تا روزی که به محضر فرزندش محمد باقر علیه السلام رسیدم.[۳۰]

بسیاری از دانشمندان بزرگ اسلامی درباره مقام علمی و موقعیت فقهی حضرتش جملات زیبایی بر زبان رانده اند که استاد اسد حیدر آنها را در کتاب خود گرد آورده است.[۳۱]

فراوانی و گستردگی روایات امام در زمینه های فقه، اعتقادات و علوم دیگر اسلامی، سبب شد تا محدثان اهل سنت نیز از آن حضرت نقل حدیث نمایند. یکی از معروفترین آنها «ابو حنیفه» است. او با توجه به این که بیشتر احادیث وارده از طریق اهل سنت را نمی پذیرفت، روایات زیادی از طریق اهل بیت و به ویژه امام باقر علیه السلام نقل کرده است.[۳۲] ذهبی درباره کسانی که از امام روایت کرده اند از عمرو بن دینار، اعمش، اوزاعی، ابن جریح و قره بن خالد یاد کرده است.[۳۳]

ابو اسحاق وقتی به او مراجعه کرد و مقام بسیار بلند و اعجاب انگیز علمی او را دید، در توصیف آن حضرت چنین گفت: لم أَرُ مِثْلَه ُقَطُّ؛[۳۴] کسی را مانند او ندیده ام.

ابو زرعه دمشقی نیز درباره آن حضرت می گوید: إنّ أبا جعفر أکبر العلماء.[۳۵] ابو جعفر از بزرگترین عالمان است.

به جرأت می توان گفت که در میان امامان شیعه پس از امیر مؤمنان علیه السلام سند بخش عمده ای بیشترین قسمت روایات به امام باقر علیه السلام و صادق علیه السلام منتهی می گردد و این به دلیل موقعیت خاص سیاسی جامعه آن روز بود که این دو امام بیش از امامان دیگر فرصت نشر علوم آل محمد صلی الله علیه و آله را پیدا کردند. از این روست که در جوامع حدیثی شیعه، بخش بزرگی از روایات اهل بیت از این دو امام بزرگوار نقل شده است. همین مسأله سبب شد تا درباره امام باقر علیه السلام گفته شود: لم یظهر من و‏‎ُلْد الحسن و الحسین من العلوم، ما ظهر منه فی التفسیر و الکلام و الأحکام و الحلال و الحرام.[۳۶] از فرزندان حسن علیه السلام و حسین علیه السلام آن چه در زمینه تفسیر، کلام، فتوا، و احکام حلال و حرام از آن حضرت صادر شده، از کس دیگری صادر نشده است.

نشر این احادیث سبب شهرت عظیم علمی آن امام همام، در آن روز گار به عنوان عالم، امام، فقیه و محدث بوده است. ابوزهره از میان انبوه کسانی که به آن حضرت مراجعه و از محضر او کسب علم کرده اند، به سفیان ثوری، سفیان بن عیینه (محدث مکه) و ابوحنیفه اشاره کرده است.[۳۷]

ابرش کلبی از هشام بن عبدالملک پرسید: من هذا الذی احتوشته اهل العراق یسألونه؟ قال: هدا نبیّ الکوفه، و هو یزعم اِنَّه ابن رسول الله و باقر العلم و مفسّر القرآن.[۳۸]

این کیست که مردم عراق او را در میان گرفته و مشکلات علمی خود را از او می پرسند؟ هشام گفت: این پیامبر کوفه است، خود را پسر رسول خدا و شکافنده علم و مفسّر قرآن می داند.

در نقل دیگری آمده است که هشام او را با تعبیر «المفتون به اهل العراق»[۳۹] معرفی کرده؛ یعنی کسی که اهل عراق شیفته او هستند.

با این همه تمجید و تعظیم علما از آن حضرت، این سخن که «لیس یروی عن الباقر من یُحًتَج‏ُّ به»؛[۴۰] از روی کمال بی خردی است.

انگیزه این اظهار نظرهای ناروا در مورد امام باقر علیه السلام -، تنگ نظری بسیاری از محدثین غیر شیعی است که هر گاه کسی کمترین توجهی به اهل بیت و علوم آنها داشته باشد، شیعه باشد یا نباشد، از نظر آنها حجیت و صلاحیت علمی خود را از دست می دهد! روشن نیست محدثان اهل سنت که در کتب روایی خود، آن همه روایت از امام باقر علیه السلام نقل کرده اند، چگونه از نظر گاه تنگ ابن سعد جزو کسانی هستند که به آنان احتجاج نمی شود. همان طور که اشاره شد، سفیان ثوری، اوزاعی، ابوحنیفه و برخی دیگر که ابن حجر در تهذیب التهذیب نامشان را آورده، در آن شمارند.

________________

منابع

[۱] . دعوات راوندی، ص ۶۸، حدیث ۱۶۵؛ بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۲۱۵.

[۲] . عمده الطالب، ص ۱۹۵. گفتنی است که فرزندان حسن مثنی نیز که مادرشان فاطمه دختر امام حسین _ علیه السلام _ بود، همین ویژگی را داشتند.

[۳] . قول اول در مسار الشیعه، ص ۳۳ و قول دوم در کشف الغمه، ج ۲، ص ۱۳۶ آمده است.

[۴] . کلینی، شیخ مفید و شیخ طوسی در الکافی ج ۱، ص ۴۶۹، مسار الشیعه، ص ۳۳ و التهذیب، ج ۶، ص ۷۷ این سال را یاد کرده اند.

[۵] . اثبات الوصیه، ص ۱۷۳.

[۶] . تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۳۲۰.

[۷] . من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۴۳، حدیث ۲۳۰۸.

[۸] . کشف الغمه، ج ۲، ص ۱۳۶.

[۹] . تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۳۲۰ «توفی ابو جعفر سنه ۱۱۷ و سنّه ثمان و خمسون سنه.»

[۱۰] . الکافی، ج ۱، ص ۴۶۹؛ فرق الشیعه، ص ۷۵؛ الارشاد، ص ۲۹۴؛ التهذیب، ج ۶، ص ۷۷؛ المعرفه و التاریخ، ج ۳، ص ۳۴۶؛ تاریخ ابی زرعه الدمشقی ج ۱، صص ۲۹۵ _ ۲۹۴.

[۱۱] . تواریخ النبی و الآل، ص ۶۷.

[۱۲] . الفصول المهمه، ص ۲۲۱.

[۱۳] . علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۳۳.

[۱۴] . یعقوبی، ج ۲، ص ۳۲۰.

[۱۵] . المفردات، ص ۵۴.

[۱۶] . لسان العرب، ذیل کلمه باقر.

[۱۷] . نک: بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۲۹۴.

[۱۸] . تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۳۲۰؛ نک: المنتخب من ذیل المذیل، ص ۶۴۲؛ مختصر تاریخ دمشق، ج ۲۳، ص ۷۸.

[۱۹] . الاختصاص، ص ۶۲.

[۲۰] . عیون الاخبار، ج ۱، ص ۲۱۲.

[۲۱] . مختصر تاریخ دمشق، ج ۲۳، ص ۷۸؛ سیر اعلام النبلاء، ج ۴، ص ۴۰۴.

[۲۲] . الارشاد، ص ۲۸۲؛ بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۳۳۲؛ کشف الغمه، ج ۲، ص ۱۲۶؛ الفصول المهمه، ص ۲۱۴.

[۲۳] . مختصر تاریخ دمشق، ج ۲۳، ص ۷۹؛ الارشاد، ص ۲۸۰؛ حلیه الاولیاء، ج ۳، ص ۱۸۰، کشف الغمه، ج ۲، صص ۱۱۸ _ ۱۱۷.

[۲۴] . عمده الطالب، ص ۱۹۵.

[۲۵] . شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۱۵، ص ۷۷.

[۲۶] . الکافی، ج ۶، ص ۲۶۶؛ بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۳۵۷.

[۲۷] . سیر اعلام النبلاء، ج ۴، ص ۴۰۲.

[۲۸] . الامام الصادق، ص ۲۲، دار الفکر العربی بیروت.

[۲۹] . حیاه الامام الباقر _ علیه السلام _ ، ج ۱، ص ۱۳۹.

[۳۰] . الاتحاف، ص ۱۴۵.

[۳۱] . الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ج ۲، صص ۴۳۹ _ ۴۳۵.

[۳۲] . تذکره الحفاظ، ج ۱، ص ۱۲۷؛ نک: جامع مسانید الامام الاعظم ابوحنیفه.

[۳۳] . تذکره الحفاظ، ج ۱، ص ۱۲۴.

[۳۴] . الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ج ۲، ص ۴۴۵؛ اعیان الشیعه، ج ۴، قسم ۲، ص ۲۰.

[۳۵] . المناقب، ابن شهر آشوب، ج ۳، ص ۲۷.

[۳۶] . مناقب آل ابی طالب، ج ۳، ص ۳۲۷؛ بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۲۹۴.

[۳۷] . الامام الصادق _ علیه السلام _ ، ص ۲۲.

خلاصه ای از زندگانی امام محمد باقر(علیه السلام),

نوشته شده در تاريخ 17 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

 تصحيح روايت توسل ابو أيوب انصاري به قبر رسول خدا ﴿ص توسط علماي اهل سنت + تصاوير کتاب ها

 

بسم الله الرحمن الرحيم

 

توسل ابو أيوب انصاري به قبر رسول خدا

  

احمد بن حنبل در مسند خود مي نويسد:

حدثنا عبد اللَّهِ حدثني أبي ثنا عبد الْمَلِكِ بن عَمْرٍو ثنا كَثِيرُ بن زَيْدٍ عن دَاوُدَ بن أبي صَالِحٍ قال أَقْبَلَ مَرْوَانُ يَوْماً فَوَجَدَ رَجُلاً وَاضِعاً وَجْهَهُ على الْقَبْرِ فقال أتدري ما تَصْنَعُ فَأَقْبَلَ عليه فإذا هو أبو أَيُّوبَ فقال نعم جِئْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ولم آتِ الْحَجَرَ سمعت رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يقول لاَ تَبْكُوا على الدِّينِ إذا وَلِيَهُ أَهْلُهُ وَلَكِنِ ابْكُوا عليه إذا وَلِيَهُ غَيْرُ أَهْلِه                                                                                                                                                                                                                  

 

از داود بن أبي صالح نقل شده است که روزي مروان ديد که شخصي صورتش را بر قبر گذاشته است؛ پس گفت: آيا مي داني که چه کار انجام مي دهي؟ نزديک آمد و ديد که آن شخص أبو أيوب انصاري است. ابو أيوب گفت: بلي من آمده ام پيش رسول خدا صلي الله عليه وآله و پيش سنگ نيامده ام . از رسول خدا (ص) شنيدم که مي فرمود : براي دين گريه نکنيد زماني که افراد شايسته حاکم باشند ؛ ولي زماني گريه کنيد که نا أهلان حکومت مي کنند                                                                        

 

مسند أحمد بن حنبل  ج 17،   ص 42 ، 23476

  

حمزه الزين از پژوهشگران مشهور اهل سنت ، سند اين روايت را «صحيح» دانسته است.

 

 

برای مطالعه مقاله کلیک کنید



برچسب‌ها: تصحيح روايت توسل ابو أيوب انصاري به قبر رسول خدا ﴿ص﴾ توسط علماي اهل سنت + تصاوير کتاب ها,
نوشته شده در تاريخ 13 / 7 / 1392 توسط حسين مقدم

تمامي حقوق مطالب براي اين سايت محفوظ است.

حوزه علميه امير المومنين (عليه السلام) – سفيران هدايت اهواز